Skip to main content

Կեղծ էջերը վաճառում են «վստահելի» միջոցներ

 


Վերջին տարիներին համացանցում շատ են հանդիպում «հրաշք» միջոցներ տարբեր առողջական խնդիրներից ազատվելու համար: Ավելի հաճախ դրանց գովազդները հանդիպում են ֆիլմեր դիտելիս կամ էլ որևէ լրատվական կայքում (հիմնականում սունկ կայքերում) նյութ կարդալիս: Դրանք մի պահ տարածում գտան նաև ֆեյսբուքում, որտեղ անհայտ ֆեյք էջեր գովազդում էին այդ պրեպարատները: 

Գրավիչ վերնագրեր

Այդպիսի գովազդները սովորաբար ունենում են նմանատիպ վերնագրեր. «Այս հրաշք միջոցը կօգնի Ձեզ մեկընդմիշտ ազատվել հոդացավերից», «-20կգ մեկ ամսում՝ առանց դիետաների» և այլն: 




Այդ գովազդները բացելիս հաճախ տեսնում ենք կայքեր, որոնց հասցեները տարբեր են, բայց կառուցվածքը շատ նման է: 


«Հերոսները»

Տարբեր ապրանքների գովազդներում երևում են նույն «գործող անձիք»: Հոդերի Flekosteel կրեմը խորհուրդ տվող բժիշկ-ռևմատոլոգ Արմանը մեկ ուրիշ ապրանքի գովազդային էջում դառնում է օրթոպեդ-վնասվածքաբան Ալեքս:



Մեկ այլ պրեպարատի գովազդում երևում է մի բժշկի նկար, որտեղ, ըստ նկարի ներքևում տեղադրված տեքստի, Կարեն Ամիրխանյանն է՝ բժշկական գիտությունների թեկնածու, էնդոկրինոլոգ:




Նկարը որոնելով համացանցում՝ պարզեցինք, որ նկարում նևրոլոգ Մաժարենկո  Ալեքսանդր Ալեքսեևիչն է՝ Սանկտ Պետերբուրգից:


Հետաքրքիր է նաև մարդկանց մեկնաբանությունների բաժինը, որը վերնագրված է «Ակնարկներ»: Տարբեր ապրանքների մասին մեկնաբանություներում կարելի է հանդիպել նույն նկարներով, սակայն տարբեր անուններով, տարիքով և խնդիրներով մարդկանց:


Կայքերում տեղադրված նյութերը կարդալիս բազմաթիվ սխալներից հասկացվում է, որ դրանք թարգմանված են որևէ ավտոմատ թարգմանիչով: Տեքստում երբեմն հանդիպում են անգլերեն կամ ռուսերեն բառեր, որոնք ավտոմատ թարգմանիչը չի կարողացել թարգմանել, կամ էլ թարգմանել է, բայց լրիվ այլ իմաստով: Ստորև ցուցադրված նկարը Hondrostrong-ի մասին է, որը   Նարե անունով օգտատերը անվանում է թմրանյութ:  Այստեղ տարօրինակ է նաև այն փաստը, որ անվան մոտ տարիքը 28 է նշված, նկարում երիտասարդ աղջիկ է, իսկ մեկնաբանության մեջ նա նշում է, որ 70 տարեկան է:



Քանի որ պրեպարատը ռուսական է, տեքստը Google translate-ով թարգմանել ենք ռուսերեն: Արդյունքում երևում է, որ հենց ռուսերենից էլ ավտոմատ սխալ թարգմանություն է ստացվել:



Keto Guru նիհարեցնող պրեպարատի գովազդում ասվում է, որ Երևանի դիետոլոգներից մեկը` բժշկական գիտությունների դոկտոր, «Սննդի, կենսատեխնոլոգիայի և սննդի անվտանգության դաշնային հետազոտությունների կենտրոնի» բուժիչ և կանխարգելիչ սննդի դաշնային բյուջետային ինստիտուտի տնօրեն Սվետլանա Գալստյանը այն համարում է շատ արդյունավետ կոմպլեքսային միջոց: Նման կենտրոն Հայաստանում չի գործում: Իսկ այդ անհայտ կենտրոնի տնօրենի նկարը համացանցում փնտրելիս հասկացանք, որ այդ գովազդը պատրաստվել է մի քանի երկրների համար և յուրաքանչյուր գովազդում նկարի կինը տվյալ ազգին բնորոշ անուն ունի: Օրինակ, ադրբեջական կայքի համար նա Սեմա Յադիգորովայան է:




Նմանատիպ մեկ այլ գովազդ կա, որտեղ գովաբանվում է Tonosil արյան ճնշումը կարգավորող պրեպարատը: Տեքստը կարդալիս այդպիսի խնդիր ունեցող մարդիկ կարող են խուճապի մատնվել, քանի որ այն գրված է շատ սպառնալի ենթատեքստով, ասես այս միջոցը չընդունելու դեպքում հիվանդը կարող է հաշմանդամ մնալ կամ մահանալ:





Բոլոր վերը նշված պրեպարատները Հայաստանի դեղատներում չեն վաճառվում: Դրանց վաճառքը Առողջապահության նախարարությունը չի վերահսկում, քանի որ դրանք դեղորայք չեն համարվում: Բնականաբար, այս պրեպարատներից և ոչ մեկը չկար Առողջապահության նախարարության կայքի հսկվող, դեղատոմսով և առանց դեղատոմսի բաց թողնվող դեղերի ցանկերում: Այսպիսի պրեպարատները համարվում են սննդային հավելումներ կամ կոսմետիկ միջոցներ:

Լիլիթ Հարությունյան


Comments

Popular posts from this blog

Թանգարաններ Աշխարհի արտասովոր թանգարանները   Հ ղումով անցնելիս կարող եք տեսնել թանգարանները:  

Պատվաստումների մասին տարածվող հեշթեգերն ու մանիպուլյատիվ լուրերը

Ի՞նչ հեշթեգեր են տարածվում   Կորոնավիրուսային համավարակի ցուցանիշների ավելացմանը զուգահեռ, նաև շատանում են պատվաստանյութերի մասին շրջանառվող տարբեր լուրերը: Դրանց դեմ հեշթեգերով տարբեր ակցիաներ են կազմակերպվում ֆեյսբուքյան խմբերում: Օրինակ տարածվածներից են ՝ #մի_պատվաստվեք , #ոչ_պատվաստումներին , #չենթարկվել_կառանտինին և այլն: Հեշթեգերով տարածում են մանիպուլյատիվ ու իրականությանը չհամապատասխանող լուրեր՝ սունկ կայքերից : Ներկայացնում ենք շրջանառվող լուրերից մեկը: Օրինակ՝ Եթե չեք ցանկանա պատվաստվել, ոչ երկրից կկարողանաք դուրս գալ, ոչ էլ խանութ, սրճարան, դպրոց գնալ կամ ընդունվել աշխատանքի. Ո՞վ է առողջապահության նախարարը մանիպույատիվ վերնագիրը կրող նյութը չի համապատասխանում բովանդակությանը: Հոդվածի մեջ ինտերակտիվ լինկ է դրված, որը տանում է հրապարակման հեղինակի՝ «Գեոպոլիտիկա» կայքի հիմնադիր Վահե Աղաջանյանի, ֆեյսբուքյան օգտահաշիվ: Սակայն նրա էջում այդ գրառումը բացակայում է: Նյութը պարբերաբար տարածվել է ֆեյսբուքյան 2 էջի միջոցով՝ Yerevan Info և Goodinfo TV : Երկուսն էլ հրապարակումները ա

Խաբեության կայքեր

  Լրատվական կայքը հրապարակել է մի լուր ըստ, որի վարչապետի տիկին Աննա Փաշինյանը  վատ լուր է հրապարակել:  ՈՒսումնասիրեցինք կայքը. հրապարակումը կայքում կատարվել է 22.01.2021-ին  : ՈՒսումնասիրեցինք նաև Աննա Հակոբյանի ֆեյսբուքյան էջը, որի արդյունքում պարզեցինք, որ նա հրապարակումը կատարել է 14.10.2019-ին    Լրատվական կայքը հերթական ապատեղեկատվությունն է տարածել, այս անգամ ՀՀ 3-րդ նախագահ Սերժ Սարգսյանի մասին: Կայքում հրապարակումը  կատարվել է 05.06.2021-ին  Հրապարակման մեջ գրված է, որ Ռիտա Սարգսյանը հայ շախմատիստ, գրոսմայստեր Լևոն Արոնյանի հետ ինչ-որ բան է անում: ՈՒսումնասիրենցինք Ռիտա Սարգսյանի փեսա Միքայել Մինասյանի ֆեյսբուքյան պաշտոնական էջը:  Նա  20.11.2020-ին հրապարակում է կատարել, որտեղ նշել է Ռիտա Սարգսյանի մահվան մասին: ԱԺ պաշտոնական էջը հրապարակել է ԱԺ նախագահի ցավակցական ուղերձը Ռիտա Սարգսյանի մահվան կապակցությամբ: New Channel tv  յութուբյան էջը տեղադրել է տեսահոլովակ,  որտեղ ասվում է, որ մահացել է Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը:  Տեսահոլովակը դետելուց հետո պարզեցինք, որ այն ինչ